Szybkie linki: formularz zgłoszeniowy • noclegi i ceny • plan dnia • odpowiedzi na pytania • kontakt i dojazd

Szesnaście lat nieprzerwanej tradycji zobowiązuje: chcemy, aby tegoroczna edycja rekolekcji liturgicznych Mysterium fascinans była niemniej pełna mądrych rozważań i spotkań z Bożą obecnością w pięknej liturgii, jak wszystkie dotychczasowe – choć pozytywnych zmian także nie będzie brakowało.

Siedemnastą edycję zatytułowaliśmy „Modlitwa Kościoła zapisana w księgach”. Po zeszłorocznych bardzo udanych rekolekcjach poświęconych w całości modlitwom eucharystycznym, postanowiliśmy zajrzeć za kulisy sprawowanej liturgii, sięgając po tak ważne dla chrześcijan i obecne w każdej celebracji woluminy. Będziemy chcieli z teologicznego punktu widzenia przyjrzeć się historii rozwoju ksiąg, spojrzeć na posoborową reformę mszału, zatrzymać się nad tematem kolekt i prefacji mszalnych. Mamy nadzieję także dowiedzieć się z pierwszej ręki czegoś o pracach nad wydaniem trzeciej edycji Mszału Rzymskiego w języku polskim.

Jak zwykle, przyglądanie się – często przepięknym – księgom, a przede wszystkim ich treści, ma nam pomóc w pogłębianiu duchowości liturgicznej. Jednym ze stałych założeń rekolekcji jest próba przełożenia skomplikowanej teologii na język zrozumiały i obrazowy. Wybierając prelegentów kierujemy się przekonaniem, że potrzebni są przede wszystkim pedagogowie, którzy w sposób przystępny wyłożą prawdy wiary katolickiej. Dlatego też zawsze podkreślamy, że nasze rekolekcje nie są sympozjum naukowym, zarezerwowanym dla ekspertów i naukowców; ale przestrzenią wspólnych rozważań i modlitwy dla wszystkich, którzy pragną zanurzyć się głębiej w najważniejsze tajemnice wiary.

Naszym przewodnikiem będzie w tym roku ks. prof. Mariusz Rosik, wykładowca na Papieskim Wydziale Teologicznym we Wrocławiu, zajmujący się teologią Nowego Testamentu, egzegezą Ewangelii synoptycznych, starożytną historią Żydów, a także relacjami judaizmu i chrześcijaństwa w czasach narodzin Kościoła. Wśród prelegentów znajdą się m.in. o. dr Dominik Jurczak OP (Rzym), dr Paweł Milcarek (Warszawa), ks. dr hab. Dominik Ostrowski (Wrocław), ks. dr Krzysztof Porosło (Kraków), ks. dr Maciej Zachara MIC (Lublin). Nie zabraknie niezastąpionej Scholi Cantorum Minorum Chosoviensis pod przewodnictwem Sławomira Witkowskiego oraz scholi pod dyrekcją niezawodnej Łucji Nowak.

Zgodnie z zeszłoroczną zapowiedzią, w związku z remontem zaplanowanym w krakowskim seminarium, które gościło nas przez szereg lat, musieliśmy znaleźć inną lokalizację. Z radością możemy ogłosić, że będzie to miejsce równie interesujące i pełne uroku: Opactwo Benedyktynów w Tyńcu, położone przy zachodniej granicy Krakowa, tuż nad brzegiem Wisły. Choć dojazd może być odrobinę trudniejszy, jesteśmy przekonani że klimat najstarszego w Polsce klasztoru, komfort pobytu i piękna okolica zrekompensują ewentualne drobne niedogodności.

Serdecznie zapraszamy Was do udziału w tegorocznej edycji i do wspólnej modlitwy. Koniecznie przekażcie nasze zaproszenie także swoim bliskim, którzy mogliby być zainteresowani uczestnictwem.

Zgłoszenia i zasady uczestnictwa

Doświadczenie pokazuje, że pula miejsc dla osób uczestniczących w rekolekcjach (zwłaszcza z noclegiem) wyczerpuje się dość szybko, dlatego zachęcamy, aby nie zwlekać z decyzją o zgłoszeniu się.

Ogólnodostępne zapisy ruszyły 14.06.2024 o 12:00, obecnie nie ma już miejsc noclegowych w opactwie. Aby się zgłosić, wybierz odpowiednią opcję:

Dołącz szybko i wygodnie

W formularzu zgłoszeniowym jak zwykle przewidzieliśmy możliwość zamówienia kompletu nagrań z tegorocznych rekolekcji – zostaną one przygotowane do końca roku i przesłane w formie pendrive do osób, które je zamówią (planowo w grudniu, maksymalnie w pierwszym kwartale 2025 roku). Będzie można je także zakupić w sklepie internetowym, ale nakład będzie bardzo ograniczony.

W formularzu będzie można zamówić także pakiet 3 najnowszych książek z naszej serii „Mysterium Fascinans”: Boski Eros, Serce Eucharystii oraz najnowsza pozycja, która na rekolekcjach będzie miała swoją premierę (a będzie to perła literatury okołoliturgicznej, od lat niedostępna w księgarniach). Osoby, które zamówią pakiet książek w formularzu nie tylko otrzymają tę książkę jako pierwsze, ale też zapłacą znacząco mniej za cały pakiet, niż klienci sklepu internetowego. Książki będą do odbioru przy zameldowaniu. Więcej informacji o serii znajdziesz na stronie projektu, a wszystkie książki są dostępne w sklepie internetowym.

Program rekolekcji

Na przestrzeni kilkunastu edycji wypracowaliśmy program trzech dni rekolekcji, który pozwala najlepiej wykorzystać dany nam czas.

Wydarzenie na Facebooku

To już siedemnasta edycja naszych rekolekcji

Czym są rekolekcje Mysterium fascinans?

Rekolekcje Mysterium fascinans rokrocznie gromadzą około 200 osób, które chcą pogłębić rozumienie i przeżywanie liturgii. Podczas każdej z dotychczasowych edycji na rekolekcjach gościli wybitni teologowie i liturgiści – wśród nich o. prof. Cassian Folsom OSB, ks. prof. Cesare Giraudo, ks. dr Jose Antonio Goñi, ks. prof. Felix Maria Arocena Solano i ks. prof. Pierangelo Muroni. Zaproszenia przyjmowali także m.in. ks. prof. Czesław Krakowiak, ks. prof. Bogusław Migut, ks. dr Maciej Zachara MIC, o. dr Mateusz Przanowski OP, dr Tomasz Dekert, ks. prof. Piotr Roszak, ks. dr hab. Wojciech Węgrzyniak i wielu innych znakomitych mówców.

Rekolekcje odbywają się od 2008 roku we wrześniu z inicjatywy Krzysztofa Porosły, który rozpoczynał ich organizację jako kleryk krakowskiego seminarium. Dotychczas miały miejsce w ośrodkach rekolekcyjnych w Skomielnej Czarnej, Bystrej, Zembrzycach i Krakowie. Dzisiaj, zapraszając na kolejną edycję, jesteśmy przekonani, że nie mogą się one odbywać inaczej, niż w rytm celebrowanej liturgii.

Do uczestnictwa zaproszeni są wszyscy chętni (którzy ukończyli 16 rok życia): świeccy, ale także księża, diakoni, klerycy i zakonnicy. Gorąco ufamy – i modlimy się o to, by rekolekcje były nie tylko mądre, ale również pełne inspiracji ku nawróceniu.

Tegoroczni prelegenci i paneliści

Partnerzy tegorocznej edycji

Zarys tematyki XVII edycji

Już po raz siedemnasty Fundacja Dominikański Ośrodek Liturgiczny wraz z Uniwersytetem Papieskim Jana Pawła II zaprasza pasjonatów liturgii – świeckich, osoby konsekrowane i duchowne – do udziału w Rekolekcjach liturgicznych Mysterium fascinans. Tym razem zupełnie niezwykłe będzie miejsce odbywania się naszych rekolekcji – najstarsze w Polsce Benedyktyńskie Opactwo w Tyńcu, które – zgodnie z Regułą św. Benedykta – bardzo gościnnie otworzyło swoje drzwi dla nas. Wierzymy w to, że długa i niezwykle bogata historia tynieckiego klasztoru, modlitewny rytm życia mnichów, piękno krajobrazu oraz klimat spokoju i ciszy, stworzy idealne warunki do doświadczenia odrodzenia i odnowienia duchowego dla wszystkich uczestników Mysterium fascinans.

Równocześnie Opactwo Tynieckie jest najlepszym miejscem do celebracji liturgii i formacji liturgicznej, gdyż od niemal tysiąca lat rytm życia mnichów wyznacza kalendarz liturgiczny i kolejne godziny brewiarzowego oficjum, a w powojennej Polsce miejsce to stało się centrum odnowy liturgicznej i wdrażania posoborowych reform. Najważniejszą pracą było przygotowanie polskich wydań nowych ksiąg liturgicznych po Soborze Watykańskim II, na czele z Mszałem rzymskim dla diecezji polskich, za którą to pracę był odpowiedzialny sekretarz Komisji Liturgicznej Episkopatu Polski, o. Franciszek Małaczyński OSB, mnich tyniecki.

Tyniec to nie tylko najnowsza historia redakcji ksiąg liturgicznych w Polsce. Z tym miejscem jest również związany jeden z najstarszych zabytków liturgicznych w Polsce – datowany na XI w. Sakramentarz tyniecki. Abstrahując od toczącej się dyskusji naukowej o fundacji tego sakramentarza, w której obecne są nawet hipotezy uważające, że nie mógł on być sporządzony dla Tyńca ani nawet nie był darem dla władców polskich, nie ulega wątpliwości, że w pewnym momencie trafił do tego opactwa, dzięki czemu w bibliografii przedmiotu zawsze jest omawiany jako Sakramentarz tyniecki, a nie koloński, choć mógł być takowej fundacji. Ten zabytek liturgiczny, tak mocno powiązany z innymi sakramentarzami, które można zakwalifikować do jednej grupy (tyniecki, fryburski, Gereona) i jego zależność od innych ksiąg gregoriańskich z wieków IX-XI, dobitnie świadczy o tym, że posiadamy w Polsce jeden z najcenniejszych skarbów średniowiecznej liturgii. Dlatego nie sposób poświęcić rekolekcje liturgiczne Mysterium fascinans organizowane w Tyńcu jakiejkolwiek innej tematyce, jak księgom liturgicznym, w wymiarze zarówno historycznym jak i teologicznym.

Księgi liturgiczne zawierają rubryki (to, co napisane na czerwono), a więc przepisy liturgiczne i praktyczne instrukcje, jak celebrować święte misteria, ale przede wszystkim zawierają to, co zapisane na czarno (nigryki), czyli tekst Bożego słowa oraz euchologii (modlitw liturgicznych). Euchologia obok czytań liturgii słowa, jest szczególnym miejscem spotkania z Bożym słowem w celebracji. Włoski liturgista Cipriano Vagaggini pisał, że „modlitwy mszalne to słowo Boże wypowiadane w kluczu modlitwy Kościoła”, co znaczy, że modlitwy liturgiczne nie robią nic innego, jak wydobywają, podkreślają i interpretują przesłanie Pisma Świętego, które zawsze zajmuje pierwsze miejsce. Oracje mszalne rodziły się w tradycji zawsze wskutek medytacji nad Bożym słowem, są one niejako „przeżuwaniem” (ruminatio) tekstu biblijnego. Słowo Boże jest w nich obecne na dwa sposoby: albo jako dosłowne przywołanie (wiele modlitw jest „utkanych” z biblijnych fragmentów), albo przez bardziej lub mniej bezpośrednie aluzje do tekstu Pisma Świętego.

Modlitwy te są również bezcennym skarbem doktryny Kościoła, gdyż większość modlitw zawartych w obecnym mszale rzymskim pochodzi z najstarszych sakramentarzy, a więc ksiąg liturgicznych sięgających nawet VI–VII wieku. Co więcej, nawet niektóre współczesne kompozycje są mocno inspirowane średniowiecznymi modlitwami, często nawiązując również do nauczania Ojców Kościoła. Odkrywamy w ten sposób, że modlitwy formularza mszalnego są przebogatym skarbcem doktryny chrześcijańskiej. Benedyktyński mnich epoki ruchu liturgicznego Lambert Beauduin wskazywał, że jeśli wiemy, jak modli się jakiś Kościół lokalny, to również będziemy wiedzieć, jakie Credo odmawia. Wiarę Kościoła naprawdę należy odczytywać z jego liturgii, z jego modlitw. Modlitwy mszalne stają się w ten sposób najlepszymi nauczycielami w szkole wiary, gdyż kształtują one nasze rozumienie wiary, a także mają wpływ na jej głębię. Wiara zatem, wpierw zanim jest studiowana i wyjaśniana przez teologię, jest celebrowana w liturgii Kościoła.

Z tych rozważań zrodził się temat tegorocznej edycji: „Modlitwa Kościoła zapisana w księgach”. Mimo iż większość tych modlitw mszalnych odczytuje na głos celebrans, to nigdy nie są one jego modlitwą prywatną. Euchologia zawsze jest modlitwą Kościoła. W tej modlitwie odkrywamy Kościół, który się modli wraz z nami i przez nas. Kolekty wyrażają zarazem wiarę jak i najgłębsze potrzeby modlącego się Kościoła. Są one modlitwami Kościoła w dwojakim sensie: po pierwsze dlatego, że zostały dane nam przez Kościół, a po drugie, że danego dnia wierni na całym świecie modlą się tymi samymi słowami.

Tegorocznych prelegentów stałym bywalcom rekolekcji Mysterium fascinans nie trzeba w ogóle przedstawiać, gdyż każdy z nich był już przynajmniej raz (niektórzy wielokrotnie) gościem naszych spotkań. Dr Paweł Milcarek, ks. dr Maciej Zachara, ks. dr hab. Dominik Ostrowski, o. dr Dominik Jurczak OP oraz piszący te słowa ks. dr Krzysztof Porosło, wprowadzą nas w historię i ewolucję kształtowania się ksiąg liturgicznych rytu rzymskiego, opowiedzą o redakcji Mszału posoborowego i tłumaczeniu nowego polskiego wydania mszału, a także pokażą nam znaczenie i wartość modlitwy kolektą czy prefacją.

Kilka słów poświęcimy jednak dla przedstawienia sylwetki tegorocznego rekolekcjonisty, którzy przez swoje homilie w czasie celebrowanej liturgii (Eucharystii oraz Liturgii Godzin) oraz katechezę mistagogiczną będzie nas duchowo prowadził przez ten rekolekcyjny weekend. Ks. prof. dr hab. Mariusz Rosik jest kapłanem Archidiecezji Wrocławskiej oraz wykładowcą biblistyki Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu. Specjalizuje się w teologii Nowego Testamentu oraz starożytnej historii Żydów. Jest autorem potężnej ilości uznanych w świecie publikacji książkowych oraz artykułów naukowych, ale także często zajmuje się popularyzacją wiedzy biblijnej przez książki tego typu oraz liczne konferencje i katechezy głoszone w wielu miejscach Polski oraz przez media internetowe (mariuszrosik.pl). W 2022 r. opublikował monumentalną (1136 stron!) książkę poświęconą tematyce Eucharystii: Eucharystia w tradycji biblijnej. Zapowiedzi – ustanowienie – ku teologii, co tylko utwierdza nas w przekonaniu, że ks. prof. Rosik będzie doskonałym przewodnikiem duchowym dla rekolekcji liturgicznych.

W tym roku zmienia się miejsce rekolekcji, ale nie zmienia się ich duch. Pozostaje nam tylko serdecznie zaprosić wszystkich chętnych – osoby świeckie, zakonników, kleryków i księży – do zgłoszenia się na rekolekcje Mysterium fascinans oraz przyjechania w dniach 6-8 września 2024 r. do Tyńca, gdzie od blisko dziesięciu wieków codziennie Kościół się modli oracjami zapisanymi w księgach liturgicznych.

ks. dr Krzysztof Porosło