Poniedziałek był dla nas dniem przejścia od kanonizacji świętych papieży do drogi śladami dominikańskimi po centralnej i północnej części Półwyspu Apenińskiego.

Swoistym połączeniem obydwu wątków była Msza św. w bazylice świętej Sabiny na Wzgórzu Awentyńskim, podczas której za dar wyniesienia do chwały ołtarzy dwóch papieży dziękowało kilka polskich grup dominikańskich: ze Szczecina, Krakowa, warszawskiego Służewa, Katowic, Belgii, Lednicy, Poznania czy Jamnej – ale także sympatycy dominikanów, którzy dowiedziwszy się o Mszy dziękczynnej, postanowili dołączyć do modlitwy.

Wypowiedź o. Stanisława Nowaka z trasy dla RDN Małopolska

Mszy św. przewodniczył o. Dominik Jurczak, na codzień mieszkający i pracujący w domu generalnym, czyli w konwencie św. Sabiny, a koncelebrowali ojcowie i księża – przewodnicy grup, które wypełniły wnętrze bazyliki. W kazaniu o. Witold Słabig, przeor ze Służewa, dzielił się swoim doświadczeniem uroczystości kanonizacyjnych i wzywał do gotowości oddania wszystkiego dla świętości.

Była to jedna z pierwszych Mszy wotywnych ku czci świętego Jana Pawła II sprawowanych po polsku w Wiecznym Mieście (było to możliwe, ponieważ kalendarz diecezji rzymskiej nie przewiduje uroczystości św. Wojciecha, którą tego dnia obchodzono w Polsce).

Po liturgii mieliśmy jeszcze okazję zwiedzić – prowadzeni przez o. Dominika – kaplicę św. Jacka i celę św. Piusa V, a potem ruszyliśmy zwiedzać Wieczne Miasto. Razem z panią przewodnik zobaczyliśmy Plac Navona, Panteon wraz z kościołem Santa Maria sopra Minerva kryjącym relikwie św. Katarzyny ze Sieny i Fra Angelico, Fontannę di Trevi, Schody Hiszpańskie, Forum Romanum wraz z Koloseum, a także dominikańską Bazylikę San Clemente.

Wypowiedź o. Dominika Jurczaka dla Liturgia.pl

Bazylika św. Sabiny na Awentynie została zbudowana przez księdza Piotra z Illyrii pomiędzy rokiem 422 a 432, na miejscu pochodzącego z IV wieku domu św. Sabiny – poganki nawróconej na wiarę chrześcijańską przez swoją niewolnicę Serapię, za wyznawanie której poniosła śmierć męczeńską. W XIII w. papież ofiarował kościół nowopowstałemu Zakonowi Dominikanów. Do bazyliki prowadzą drewniane drzwi z V w., złożone z osiemnastu rzeźbionych kwater ilustrujących historię biblijną, w tym jedno z najstarszych zachowanych przedstawień Ukrzyżowania. Przestronne wnętrze podzielone jest marmurowymi kolumnami na trzy nawy bez transeptu, z których główna zakończona jest imponującą absydą. W nawie głównej znajduje się kamień, na którym św. Dominik zwykł był klęczeć w czasie swoich modlitw. Dalej na posadzce widzimy mozaikę wyobrażającą Munio de Zamora, siódmego generała dominikańskiego, który w 1285 r. nadał tercjarzom dominikańskim (świeckiej gałęzi Zakonu) ich pierwszą regułę. W prawej nawie mieści się kaplica poświęcona pierwszemu polskiemu dominikaninowi św. Jackowi Odrowążowi, który na Awentynie przyjął habit zakonny z rąk św. Dominika. Klasztor otoczony jest ogrodem, w którym rosną drzewa pomarańczowe, a jak głosi legenda, jedno z nich zasadził własnoręcznie św. Dominik.

San Clemente to w rzeczywistości zespół trzech obiektów sakralnych: XII-wiecznego kościoła – dedykowanego czwartemu papieżowi św. Klemensowi – oraz podziemnej świątyni z IV wieku, pod którą znajdują się pozostałości świątyni Mitry. Średniowieczna bazylika posiada absydę, a umieszczona w niej XII-wieczna mozaika, jedna z najpiękniejszych w Rzymie, ukazuje Triumf krzyża. Po prawej stronie głównych drzwi mieści się kaplica św. Dominika. Podziemne bazyliki zostało odkryte dość niedawno (prace rozpoczęto w 1857 r.), dzięki irlandzkim dominikanom, którzy od XVII w. opiekują się kościołem prowadząc w nim jednocześnie prace archeologiczne.

Kościół Santa Maria sopra Minerva (Najświętszej Maryi Panny powyżej Minerwy) to jedyny w Rzymie przykład architektury gotyckiej, a zarazem kolejne miejsce związane z zakonem dominikańskim. Został wzniesiony pod koniec XIII w., prawdopodobnie na ruinach pogańskiej świątyni Minerwy, a w 1370 r. oddano go dominikanom, którzy nie mieścili się już w kościele św. Sabiny. We wnętrzu znajdują się bogato zdobione kaplice i dzieła sztuki, wśród których podziwiać można także te z dominikańskimi motywami, jak np. obrazy ukazujące sceny z życia św. Tomasza z Akwinu, św. Katarzyny Sieneńskiej i różnych świętych Zakonu Kaznodziejskiego. Znajduje się tu także ołtarz poświęcony św. Jackowi Odrowążowi, pod którym pochowana jest kandydatka na ołtarze m. Luigia Tincani, założycielka Unii św. Katarzyny ze Sieny (dominikanek bezhabitowych obecnych także w Polsce). Jednym z najbardziej znanych dzieł jest posąg Michała Anioła z 1521 r. przedstawiający postać Chrystusa dźwigającego krzyż. Kościół zawdzięcza swą sławę grobowcom znanych Włochów, wśród których znajdują się groby zmarłej w 1380 r. św. Katarzyny Sieneńskiej, oraz Fra Angelico, dominikańskiego malarza.